Zencefilgillerin bir alt grubuna dahil olan kurkumagillerin takriben 40 türü mevcuttur ve bunlardan en önemlileri Hint zerdeçalı, Curcuma Domerstica, Java Zerdeçalı, C. Xanthorrhiza, Malezya Zerdeçalı, C. Zedoaria ve Bengaldeş Zerdeçalı, C. Aromatica bu dört türü çay, tentür ve natil ilacı yapılır. Ayrıca süs bitkisi olarak yetiştirilen pembe zerdeçal, C. Rosea(C. Roseaana) gibi türlerde vardır.
Zerdeçal binlerce yıldır Hindistan, Endonezya, Malezya, Bangladeş gibi ülkelerde bilinmekte ve kullanılmaktadır. Önce Arap ülkelerine sonra Türklere gelen bitki buradan 1500’lü yıllarda Avrupa’ya baharat olarak satılmaya başlanmıştır. Tarihte hekimler tarafından özellikle tropik ülkelerde görülen karaciğer rahatsızlıklarına karşı kullanılmıştır. Günümüzde yapılan modern araştırmalarda bitkinin gerçekten etkili olduğu anlaşılmış ve çeşitli bitkisel ilaçlar yapılmıştır.
Tesir şekli: Safra arttırıcı, safra yollarını açıcı ve hareketlendirici, kandaki kolesterol ve lipidi düşürücü, iltihapları önleyici, serbest radikalleri yok edici, prostoglandin üretimini frenleyici ve mikropları yok edici özellikler sahiptir.
Kullanılması:
Araştırmalara göre hazım rahatsızlıklarından; şişkinlik, tıkanma, mide bağırsak rahatsızlıkları, karaciğer safra rahatsızlıklarına karşı etkili olduğu, kandaki kolesterol ve lipidi düşürdüğü, radikalleri yok ettiği (antioksidatif), iltihapları önlediği ve prostoglandin üretimini azalttığı tespit edilmiştir.
Çay: İnce kıyılmış zerdeçal kökü veya tozundan yarım kahve kaşığı (1,5-3g) demliğe konur ve üzerine 300-500 ml kaynar su ilave edilerek 8-10 dakika demlemeye bırakıldıktan sonra süzülerek içilir.
Homeopati: Zerdeçal kök tozundan 20g bir şişeye konur üzerine 80ml %70’lik alkol ilave edilir. 4-6 hafta bekledikten sonra süzülerek homeopati “Lurcuma Longa” ismi ile anılan tentür elde edilir. Yukarıdaki çay harmanlarında aynı şekilde tentür elde edilir. Bu tentürden günde 3-5 defa 10-15 damla 4-6 hafta süreyle alınır.
Baharat: Zerdeçal kökü tozu genellikle baharat olarak kullanılır ve çok meşhur olarak kullanılan körinin ana katkı maddesidir.
Yan Tesiri: Aşırı miktarda alınması halinde bulantı ve kusma gibi rahatsızlıklara sebep olabilir, bu nedenle dozajını dikkatle ayarlamak gerekir.
|
Zerdeçal / Turmerik |
|