Likapa, Ligarba, Yaban Mersini 

Likapa (yaban Mersini)

Yaban Mersini ılıman iklim kuşağına adapte olmuş bir meyve türü olup botanik olarak gerçek üzümler gurubunda yer almaktadır. Ekonomik olarak kültürü yapılan Yüksek boylu Yaban mersini (highbush blueberries) (Vaccinium corymbosum), alçak boylu Yaban mersini (lowbush blueberries) (Vaccinium angustifolium) ve tavşan gözü Yaban mersini (rabbiteye blueberries) (Vaccinium ashei) olmak üzere üç farklı türü vardır. Alçak boylu çalı formunda olan Yaban mersinlerinin yetiştiriciliği daha zordur. Amerika başta olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinde binlerce hektarlık alanlarda tarımı yapılmaktadır. Günümüzde ticari olarak yetiştirilen Yaban mersini 1906 yılından itibaren Amerika Birleşik Devletlerinde başlatılan seleksiyon çalışmalarının ürünüdür. Bu çalışmalarla seçilen Yaban mersini tipleri daha sonra kendi aralarında melezlenerek yeni çeşitler elde edilmiştir.

Vaccinium myrtillus Doğu Karadeniz ve Uludağ'da doğal olarak yetişen üzümsü bitkidir. Çalı formunda bir bitki olup puslu bir yüzeyi olan mavi ve siyah üzümsü meyveleri
vardır. Giresun ve Ordu'da çalı formundaki bitkide yetişmelerinden dolayı "çalı çileği" olarak adlandırılan bu bitki Batı dillerinde "mavi çilek" olarak (örneğin İngilizce'de blueberry) adlandırılmaktadır.
Ülkemizde değişik adlarla tanınmaktadır. Örneğin Rize’de "likapa",Rize'nin Pazar ilçesinde "kaskanaka", Ardeşen'de "çera veya çela", Trabzon’da "ligarba", "lifos" veya
"Trabzon üzümü", Artvin’de "morsivit" veya "mahabak" ve diğer bölgelerde "ayı üzümü", "çay üzümü" veya "çoban üzümü" gibi adlarla tanımlanmaktadır.
 

      YABAN MERSİNİ'NİN FAYDALARI; 

• Yaprak ve kuru meyvelerinden yapılan çay ishal giderici özellik taşımaktadır.
• Yaban mersini çayının bayanlarda özel günlerin etkisini azalttığı ve düzene sokmaktadır.
• Yaban mersini çayının idrar yolu enfeksiyonlarında antibiyotik etkisi göstermektedir.
• Kansere karşı vücudu koruyan enzimleri aktive etmektedir.
• Anti kanserojen ve antioksidan özelliğe sahiptir.
• Yağlı bileşiklerin vücuttan atılmasını sağlar.
• Taze olarak yenildiğinde kanı temizler.
• Besleyici olmasına rağmen kalori ve sodyum içeriği düşüktür.
• Kan şekerini düşürür
• Bağırsak metabolizmasını düzenleyen lifli özelliği vardır.
• Kan kolesterolünü düşürür.
• Pektin içeriği yüksektir.
• Kalp krizi riskini azaltır.
• Gece görüş kabiliyetini artırır.
• HIV VİRÜSÜNÜN tekrarlanmasını azaltır.
• Damar elastikliği ve gözlerin geçirgenliğini artırır
• Vücutta biyoaktif madde olarak kullanılan polifenoller, aktokyaninler, flavanoller ve tanenlerce zengindir.
• Kansere karşı savaşan ELLAGIC-ASİT içeriği oldukça yüksektir.
• Diyetlerin sağlıklı ve çok değerli bir parçasıdır.
• Göz yorgunluğunu giderir, miyopluk ve şeker hastalığından kaynaklanan görme bozukluklarını engeller. Kamaşma, kılcal damar çatlaması ve gece körlüğünü ortadan kaldırır.
• Kabızlık, bulantı, mide kramplarını ve ülseri önler.
• Damar sertliği oluşumunu engeller.
• Varis ve basur’u (hemoroit) iyileştirir.
• Sakinleştirici özelliği vardır.
• Ağız içi yaralarını iyileştirir.
• İltihaplar için dezenfektan özelliği taşır potasyum içeriği son derece yüksektir.
• Araştırmalara göre günde bir kâse yaban mersini, yaşlılık nedeniyle oluşan tahribatı önleyip hafızayı güçlendiriyor.
• Araştırma yapan bilim adamları, özel günleri ‘unutmayı’ alışkanlık haline getirenlere de yabanmersini yemelerini tavsiye ediyor...